Bishoftu

Lake Bishoftu

Doordat de veiligheidssituatie in Ethiopië erg onvoorspelbaar is, kunnen we de laatste tijd niet makkelijk buiten Bishoftu op reis. Daarom deze keer een weblog over de plek waar we wonen!

Bishoftu (vertaling vanuit het Amhaars: ቢሾፍቱ als "watery"), een tijd lang ook wel Debre Zeyit ("Mount of Olives") genoemd, bestaat sinds 1937 en is bekend vanwege de zeven meren in de omgeving. Het ligt op bijna 2000 meter rondom vier kratermeren: Lake Hora, Lake Bishoftu, Lake Babogayu en Lake Kuriftu, en een meer dat alleen in het regenseizoen vol is (Lake Chelekleka). In de buurt zijn ook nog Lake Balbala en de Green Crater Lake.

Gari (lokaal vervoer) op typisch stenen weg

Bishoftu ligt in een prachtig gebied, met veel natuur en mooie resorts. De laatste keizer van Ethiopië, Haile Selassie, had aan Lake Hora een buitenpaleis. Ook nu komen veel mensen uit de hoofdstad Addis Abeba in het weekend graag hierheen.

Bishoftu ligt in de grootste regio van Ethiopië: Oromia. Aan de rand ligt het vliegveld van de Ethiopische Luchtmacht, op de Harar Meda Airforce Base, achter Lake Bishoftu. Er is een asfaltweg (vol gaten) dwars door de stad en verder vooral stenen straten en zandwegen. Boodschappen doen is vaak een hele toer: brood van de bakery, dan door om groenten en fruit bij een marktje of de groenteboer te halen, melk bij de Dairy shop langs de hoofdweg, vervolgens rijst en macaroni uit zakken bij een klein winkeltje etc. Op straat zie je, naast auto's, busjes en vrachtwagens, veel blauwe tuctucs (hier Bajaj genoemd) rijden en paarden met een houten kar erachter (Gari's). Tussen al dit verkeer lopen overal ezels, koeien, geiten en soms een kameel.

Ruim 80% van de bevolking in Bishoftu leeft vanuit het Ethiopisch Orthodoxe geloof, ruim 10% is Prostestant en een klein deel Islamitisch. Er wonen vooral Oromo, maar ook veel Amhara en een aantal andere stammen. De taal die het meest gesproken wordt is het Amhaars, de nationale taal van Ethiopië, maar de eigen taal, het Oromiva, wordt steeds meer gesproken. De oorlog maakt het etnische conflict dat in het land speelt, helaas steeds groter waardoor er steeds meer gehecht wordt aan de eigen taal en cultuur, en er minder ruimte en begrip is voor de andere stammen.

Lake Chelekleka

De meren zijn mooie natuurplekken om (water)vogels te zien. Het diepste meer (87 meter) is Lake Bishoftu, een hoog gelegen meer omringd door steile rotsen en heuvels. Het kleinste meer is Lake Kuriftu, met veel bomen eromheen. In Lake Babogayu gaan we regelmatig zwemmen, een meer van 65 meter diep, met helder water. Het grootste meer is Lake Hora Arsadi, vernoemd naar een Arsadi, een man die bekend stond als de "father of Melka": een traditionele titel die gegeven werd aan degene die over een water (Melka) plek heerste. Dit is het meer waar de jaarlijkse Irreecha ceremonie gevierd wordt, de "Thanks Giving Cermony" van de Oromo. Daarover later in deze blog meer.

Wij wonen naast Lake Chelekleka, een relatief ondiep meer dat tijdens het regenseizoen (juli-half september) vol water loopt van de bergen en daarna langzaam weer opdroogt. Vooral hier zijn veel watervogels te zien, zoals flamingo's, kraanvogels, en ook bijvoorbeeld ganzen en eenden uit Europa die hier overwinteren.

Green Crater Lake

Ongeveer tien kilometer buiten Bishoftu is de Green Crater Lake, een groot meer (32 meter diep) omringd door rotsachtige heuvels. Het water heeft een hoge zuurgraad met heel veel algen, waardoor het water het hele jaar een groene kleur heeft en er geen vissen in leven. Tenslotte is er nog Lake Balbala of de Cuban Lakes, een kunstmatig meer van 14 meter diep buiten Bishoftu, aangelegd tijdens het communistische Derque regime, met hulp van experts uit Cuba voor de agrarische sector.

Lake Hora

Een belangrijk, traditioneel feest voor het Oromo volk en vooral ook voor Bishoftu is Irreecha. Aan het eind van het regenseizoen (begin oktober), wordt dit feest gevierd om Waaqa (God) te bedanken voor alle blessings van het afgelopen jaar en om te bidden om voorspoed voor het komende jaar. Duizenden mensen komen in traditionele kleding om het feest met zang en dans te vieren aan de oevers van de heilige meren, zoals hier bij Lake Hora Arsadi. Het is ook een feest om het einde van het regenseizoen te vieren, omdat het in deze periode lastig is om elkaar te ontmoeten (moeilijk begaanbare zandwegen en soms overstromingen). Ze verwelkomen het nieuwe seizoen, de kans elkaar weer te kunnen ontmoeten en de natuur die weer begint te groeien. Deze ceremonie wordt gezien als de oudst bekende vorm van monotheïsme in Afrika.

Irreecha zal volgend weekend plaatsvinden en behalve dat mensen naar het feest uitkijken, kan het ook onrust in de regio en het land geven, zeker met de huidige etnische spanningen. Waarschijnlijk zal Bishoftu, net als vorig jaar, voor een paar dagen afgesloten worden en zullen er veel soldaten in de stad rondlopen. Waarschijnlijk mag niemand de compound af die dag. Voelt wat onwerkelijk, maar helaas een redelijk te verwachten scenario. Zolang het verder rustig blijft, zal Irreecha hopelijk een gebed voor een goede toekomst zijn, waarin er eindelijk vrede zal komen. Dat zou echt een zegen van hun Waaga zijn!