Veldwerk

Volgens de World Health Organization leven wereldwijd 150 miljoen kinderen met een handicap, waarvan vier op de vijf kinderen in ontwikkelingslanden. Vaak is er weinig plaats voor hen in de samenleving, doordat de kans klein is dat ze onderwijs volgen of een baan krijgen. Hun mogelijkheden worden nauwelijks gezien en aan hun behoeften weinig prioriteit gegeven. Gehandicapt zijn, is zowel een oorzaak als een gevolg van armoede. Er is sprake van een vicieuze cirkel: armoede verhoogt de kans op een handicap en gehandicapt zijn, maakt de kans op armoede groter. Hierbij is de grootste oorzaak van armoede: het uitgesloten worden van het sociale en economische leven, waar een handicap vaak toe leidt. In Uganda zien we dit, zeker in deze arme regio van het land, helaas ook veel om ons heen.

Stichting Kumi Hospital Uganda probeert een bijdrage te leveren aan de ondersteuning van gezinnen met een gehandicapt kind. Met de hulp van sponsors is het mogelijk om veldwerk te doen voor dit specifieke doel. Ter voorbereiding is een lokale veldwerker de afgelopen maanden in de vele kleine dorpen op onderzoek gegaan.

Eind mei zijn we, namens de Stichting, langs deze gezinnen gegaan om te zien welke hulp is gegeven en nog verder nodig is. Het was een lange dag met de terreinwagen over allerlei smalle zandpaden tussen de akkers en ronde huizen met rieten daken, om ieder gezin te bezoeken. Maar wel een heel bijzondere en mooie dag omdat vandaag juist de ‘vergeten’ groep centraal stond.

We hebben deze dag vele aangrijpende verhalen gehoord en heftige situaties gezien waarbij de noodzaak tot steun zo belangrijk is. Het veldwerkproject wil gezinnen helpen door hen een inkomsten- en voedselbron te geven voor de langere termijn, zoals een geit of een koe. Soms is hulp op korte termijn nodig en konden we grote zakken bonen of posho (maïsmeel) aanbieden. Naast deze hulp, hebben we met de veldwerker bekeken welke hulpmiddelen nodig zouden zijn, zoals een rolstoel of nieuwe krukken.

Wat het extra moeilijk maakt is dat de moeder vaak in de steek wordt gelaten bij de geboorte van een ‘afwijkend’ kind waardoor ze de zorg voor haar kind(eren) helemaal zelf moet dragen. Vanwege angst voor afkeuring vanuit de omgeving, worden deze kinderen soms nauwelijks opgenomen in het gezin. Zo werden we soms achterin een donkere hut geleid waar het kind op een rieten mat de dag doorbrengt. Maar gelukkig waren er ook positieve situaties waarin het kind een onderdeel van het gezin was en soms zelfs naar school ging.

Ook zijn we bij twee volwassenen langs geweest. Zo was er een gehandicapte vader die voor zijn gezin met acht kinderen probeert te zorgen door kapotte waterjerrycans te repareren en erg geholpen zal zijn met vervanging van de versleten krukken. Ook bezochten we een enthousiaste jonge vrouw (foto linksboven), die niet kan lopen vanwege een afwijking aan haar benen en volledig voor zichzelf moet zorgen. Zij zal een goede rolstoel krijgen zodat ze zich niet meer op handen en knieën hoeft voort te bewegen. Het was geweldig om te mogen ervaren hoe ontzettend blij en dankbaar ze is voor deze steun, waardoor ze bijvoorbeeld zelfstandig naar de markt zal kunnen.

De kinderen die we zagen, waren soms gezond geboren, maar hebben door behandeling van malaria, een hersenbeschadiging opgelopen. Hierdoor is bijvoorbeeld een 8-jarig meisje (foto met grijze jurk) aan de linkerkant van haar lichaam deels verlamd geraakt. Anderen zijn vanaf hun geboorte zwaar gehandicapt en door onwetendheid slecht verzorgd, waardoor ze er slecht aan toe zijn. Vanwege zware ondervoeding en het vele liggen, zijn deze kinderen ontzettend mager en hun spieren verkrampt. In deze uitzichtloze situaties besef je dat er zoveel nodig is, ook op het gebied van uitleg en bewustwording. Ons bezoek met het veldwerkteam geeft hoop en kans op een wat beter leven, maar je wilt zoveel meer doen…

Gelukkig bracht onze komst ook even afleiding door de aandacht en alle kleding, petjes, ballonnen, bellenblaas, pennen, zeepjes etc. die we vanuit Nederland gekregen hebben om uit te delen. Ook de broertjes en zusjes in het gezin deden trots hun nieuwe kleren aan en vonden het erg interessant dat het team bij hen langs kwam.

Het veranderen van het denken over een handicap in de samenleving kost tijd, maar ondersteuning van gezinnen door het geven van dieren, voedsel of een rolstoel maakt direct een groot verschil!